strona główna aktualności

Wśród praw podatników należy wyróżnić prawa następującej treści:

1) Płać tylko tyle ile się należy. Jeżeli zapłacisz podatek wyższy niż należny, przysługuje Ci prawo do zwrotu nadpłaty podatku. Nadpłata powstaje, gdy podatnik uiści podatek nienależny, tzn. że podatnik:

- zapłacił podatek, mimo iż nie ciążył na nim taki obowiązek lub

- uiścił podatek w wysokości wyższej niż należna lub

gdy płatnik (np. pracodawca albo organ rentowy) pobrał podatek nienależny w wysokości wyższej od należnej.

W powyższych sytuacjach podatnik ma prawo złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku.

Nadpłata, wraz z jej oprocentowaniem, podlega zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych, wraz z odsetkami za zwłokę, oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlega zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.

W przypadku niedotrzymania przez organ podatkowy terminu zwrotu nadpłaty przysługuje oprocentowanie w wysokości równej wysokości odsetek za zwłokę, pobieranych od zaległości podatkowych.

Szczegółowo o nadpłacie pisaliśmy "Nadpłata podatku" tutaj>>>  i "Stwierdzenie nadpłaty" tutaj>>>

2) Prawo do korekty deklaracji (zeznania). Podatnik, który przy sporządzaniu deklaracji bądź zeznania popełnił błąd dotyczący określenia wysokości zobowiązania podatkowego, wysokości kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku oraz innych danych zawartych w ich treści, ma prawo poprawić ten błąd składając korektę deklaracji (zeznania).

Uwaga! Prawo do korekty ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej, w zakresie zobowiązań podatkowych, których postępowanie lub kontrola dotyczy.

Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji bądź zeznania wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty. Równocześnie należy zapłacić zaległy podatek lub zwrócić nadpłatę wraz z odsetkami, którą nienależnie podatnik wykazał i otrzymał jej zwrot.

Jeżeli w wyniku korekty deklaracji zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, nadpłaty, zwrotu podatku lub wysokości straty nie przekroczy 1000 zł, to w przypadku błędów rachunkowych i oczywistych omyłek, korekty deklaracji dokona za podatnika organ podatkowy. Uwierzytelnioną kopię korekty organ dostarczy podatnikowi celem jej akceptacji – z prawem wniesienia sprzeciwu. Jeśli nie skorzysta z tego prawa to taka korekta wywołuje skutki prawne, jak korekta złożona przez podatnika.

Istnieje także możliwość wystąpienia z tzw. czynnym żalem. W przypadku złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji wraz z uzasadnieniem przyczyn korekty należy dopełnić obowiązkowi zapłaty w całości zaległości podatkowej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty. Można wówczas zastosować obniżoną stawkę odsetek za zwłokę w wysokości ¾ podstawowej stawki odsetek za zwłokę.

3) Prawo do żądania zaświadczenia. W sytuacji, gdy przepis prawa wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego, lub podatnik posiada interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego, możesz żądać wydania przez organ podatkowy zaświadczenia (np. zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach).

Zaświadczenie powinno być wydane nie później niż w terminie 7 dni. Organ podatkowy może wydać zaświadczenie jedynie w granicach żądania podatnika.

4) Prawo do ochrony danych podatnika. Indywidualne dane zawarte w deklaracjach podatkowych oraz we wszelkich innych dokumentach i informacjach składanych do organu podatkowego, a także dane wynikające z akt spraw podatkowych, objęte są tajemnicą skarbową. Bezprawne ujawnienie tych informacji podlega odpowiedzialności karnej.

5) Prawo do ulg w spłacie zobowiązań podatkowych. Gdy podatnik rozlicza się za pośrednictwem płatnika, czyli uzyskuje dochody ze stosunku pracy, emerytury, renty itp., może wystąpić do organu podatkowego z wnioskiem o zwolnienie płatnika (pracodawcy, ZUS) z obowiązku pobrania podatku.
Przy składaniu takiego wniosku należy wykazać, że pobranie podatku zagraża ważnym interesom podatnika, a w szczególności jego egzystencji lub uprawdopodobnić, że pobrany podatek byłby niewspółmiernie wysoki w stosunku do podatku należnego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy.

Gdy podatnik sam wpłaca zaliczki na podatek, organ podatkowy – na jego wniosek – ograniczy pobór zaliczek na podatek, jeżeli podatnik uprawdopodobni, że zaliczki, obliczone według zasad określonych w ustawach podatkowych, byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od dochodu przewidywanego na dany rok podatkowy.

Gdy przemawia za tym ważny interes podatnika lub interes publiczny, podatnik może zwrócić się do organu podatkowego z wnioskiem:

- o odroczenie terminu płatności podatku lub zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę,

- o rozłożenie na raty zapłaty podatku lub zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę,

- o umorzenie w całości lub w części zaległości podatkowej, odsetek za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej (jest to opłata ustalana za korzystanie z układu ratalnego lub odroczenia).

6) Prawo do pisemnej interpretacji. W przypadku wątpliwości co do stosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, podatnik może zwrócić się z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji (interpretacji indywidualnej).

Uwaga! Podatnik nie może zwrócić się z zapytaniem, jeżeli przedstawione elementy stanu faktycznego są w dniu złożenia wniosku o interpretację przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej, oraz gdy w tym zakresie sprawa została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.
Jeżeli zapłacona przez podatnika opłata jest nienależna, t zwrot nienależnej opłaty nastąpi nie później niż w terminie 7 dnia od dnia zakończenia postępowania w sprawie wydania interpretacji.

7) Prawo do ustanowienia pełnomocnika. Podatnik ma możliwość ustanowienia pełnomocnika do podpisania jego zeznania (deklaracji). Podpisanie deklaracji przez pełnomocnika zwalnia z podatnika z obowiązku podpisania tej deklaracji (jeżeli odrębne ustawy nie stanowią inaczej).

8) Prawo do czynnego udziału w postępowaniu podatkowym. Podatnik ma prawo czynnie uczestniczyć , osobiście lub za pośrednictwem pełnomocnika, w każdej czynności prowadzonego wobec podatnika postępowania podatkowego, niezależnie od tego czy prowadzi je organ pierwszej czy drugiej instancji.

Podatnik jest zatem uprawniony do wglądu w akta sprawy w lokalu organu podatkowego, oraz do sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów. Ponadto ma prawo żądać uwierzytelnienia odpisów lub kopii akt sprawy lub wydania z akt sprawy uwierzytelnionych odpisów. Prawo to przysługuje także po zakończeniu postępowania.

Podatnik, przed wydaniem decyzji, ma prawo do wypowiedzenia się, co do zebranego materiału dowodowego, w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia organu podatkowego.

9) Prawo do terminowego załatwienia sprawy przez urząd. Podatnik ma prawo oczekiwać, że jego sprawa zostanie załatwiona bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawa szczególnie skomplikowana – nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.

Załatwienie sprawy w postępowaniu odwoławczym powinno nastąpić nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia otrzymania odwołania przez organ odwoławczy. Gdy zaś podatnik złożył wniosek o przeprowadzenie rozprawy albo rozprawę przeprowadzono z urzędu, załatwienie sprawy powinno nastąpić na później niż w ciągu 3 miesięcy.

O każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ podatkowy jest obowiązany powiadomić, podać przyczyny niedotrzymania terminu i wyznaczyć nowy termin załatwienia sprawy. Dodatkowo, w przypadku niezałatwienia sprawy we właściwym terminie lub w terminie wskazanym w zawiadomieniu, podatnikowi przysługuje prawo złożenia ponaglenia do organu podatkowego wyższego stopnia lub do Ministra Finansów, jeżeli sprawa nie została załatwiona przez izbę skarbową.

10) Prawo do przywrócenia terminów procesowych. Gdy podatnik nie dotrzyma terminu procesowego, określonego do dokonania czynności (np. do wniesienia odwołania, zażalenia), ma prawo wystąpić do właściwego organu podatkowego z wnioskiem o jego przywrócenie. Organ podatkowy jest zobowiązany przywrócić termin, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

- podatnik uprawdopodobni, że uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy, złoży wniosek o przywrócenie terminu w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi,

- podatnik jednocześnie z wniesieniem wniosku dopełni czynności, dla której określony był termin.

11) Prawo do zaskarżenia decyzji. Podatnik ma wnieść odwołanie od decyzji organu podatkowego wydanej w pierwszej instancji w terminie 14 dnia od doręczenia decyzji, o czym powinien zostać pouczony w decyzji. W przypadku decyzji wydanej przez organ odwoławczy podatnikowi przysługuje prawo do wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego, w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji, o czym podatnik także zostanie pouczony.

12) Wykonanie decyzji. Decyzja nieostateczna, która nakłada obowiązek podlegający wykonaniu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, nie podlega wykonaniu, chyba że decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Nadanie rygoru następuje w formie postanowienia, na które stronie przysługuje zażalenie.

Decyzja ostateczna podlega wykonaniu, chyba że wstrzymano jej wykonanie. Wstrzymanie wykonania decyzji nie pozbawia podatnika możliwości dobrowolnego wykonania decyzji.

13) Prawo do zaskarżenia postanowienia. Podatnik ma prawo wniesienia zażalenia na postanowienie, na które przysługuje zażalenie, w terminie 7 dnia od dnia jego doręczenia.

14) Prawo do wzruszenia decyzji ostatecznej. Gdy dotycząca podatnika decyzja stała się ostateczna, podatnik ma uprawnienie do wystąpienia do organu podatkowego o wzruszenie tej decyzji, w określonych w ustawie sytuacjach, w nadzwyczajnym trybie:

- wznowienia postępowania,

- stwierdzenia jego nieważności,

- uchylenia lub zmiany.

15) Prawo do występowania o zwrot kosztów postępowania. Organ podatkowy, na wniosek podatnika, jest zobowiązany zwrócić koszty postępowania, jeśli postępowanie zostało wszczęte z urzędu lub gdy podatnik został błędnie wezwany do stawienia się w organie podatkowym. Żądanie zwrotu poniesionych kosztów podróży podatnik powinien zgłosić organowi podatkowemu, który prowadzi postępowanie, przed wydaniem decyzji w sprawie, pod rygorem utraty tego roszczenia.

Źródło: www.finanse.mf.gov.pl