strona główna aktualności

Takie okoliczności powstają, gdy dochodzi do zakupu nieruchomości, otrzymania jej w drodze spadku lub darowizny, czy też zajęcia gruntów rolnych na zabudowę mieszkaniową. Z wyjątkiem w tym zakresie mamy do czynienia w odniesieniu do nowo wybudowanego obiektu. Wówczas obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budynku lub jego części przed jego ostatecznym wykończeniem.

Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek.

Podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:

1. właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych,

2. posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych,

3. użytkownikami wieczystymi gruntów,

4. posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości są grunty, budynki lub ich części oraz budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgłoszenie obowiązku podatkowego. Osoby fizyczne są zobowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu:

- dokument potwierdzający tytuł prawny do nieruchomości (np. umowa sprzedaży, odpis księgi wieczystej, wypis z ewidencji gruntów, umowa dzierżawy),

- IN-1 „Informację w sprawie podatku od nieruchomości”,

- ZN-1/A „Dane o nieruchomościach”,

- ZN-1/B „Dane o zwolnieniach podatkowych w podatku od nieruchomości”

w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie lub wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości. Na ich podstawie organ podatkowy wymierza podatek od nieruchomości w drodze decyzji, którą następnie doręcza podatnikowi w terminie miesiąca od daty złożenia wymaganych informacji, a w sprawach wymagających przeprowadzenia dodatkowego postępowania – do dwóch miesięcy.

Osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej są zobowiązane złożyć deklarację na podatek od nieruchomości w terminie do 31 stycznia roku podatkowego, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego lub od zaistnienia zdarzenia powodującego zmianę wysokości opodatkowania.

Jeśli zaś nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność (lub znajduje się w posiadaniu) jednocześnie osoby fizycznej oraz osoby prawnej bądź jednostki organizacyjnej (w tym spółki) nieposiadającej osobowości prawnej, osoba fizyczna składa deklarację na podatek od nieruchomości oraz opłaca podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne. W tym przypadku stronie nie zostanie doręczona decyzja ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego.

Obowiązek zgłoszeń o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości dotyczy również podatników korzystających ze zwolnień na mocy przepisów ustawy o podatkach i płatach lokalnych.

Organem podatkowym właściwym dla podatku od nieruchomości jest wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Uwaga! Podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny, a nawet pozbawienia wolności.

Zwolnienia z podatku od nieruchomości. Zgodnie z art. 7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zwolnione z podatku są:

1) budowle wchodzące w skład  infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym oraz zajęte pod nie grunty, jeżeli:

a) zarządca   infrastruktury jest  obowiązany  do jej   udostępniania  licencjonowanym przewoźnikom kolejowym lub

b) są przeznaczone wyłącznie do przewozu osób, wykonywanego przez przewoźnika kolejowego, który równocześnie zarządza tą infrastrukturą bez udostępniania jej innym przewoźnikom, lub

c) tworzą linie kolejowe o szerokości torów większej niż 1 435 mm;

1a) grunty, budynki i budowle pozostałe po likwidacji linii kolejowych lub ich odcinków -do czasu przeniesienia ich własności lub prawa użytkowania wieczystego - nie dłużej jednak niż przez 3 lata od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym stała się ostateczna decyzja lub weszło w życie rozporządzenie, wyrażające zgodę na likwidację linii lub ich odcinków, wydane w trybie przewidzianym w przepisach o transporcie kolejowym - z wyjątkiem zajętych na działalność inną niż działalność, o której mowa w przepisach o transporcie kolejowym;

2) budowle infrastruktury portowej, budowle infrastruktury zapewniającej dostęp do portów i przystani morskich oraz zajęte pod nie grunty;

2a) grunty, które znajdują się w posiadaniu podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską, pozyskane na potrzeby rozwoju portu lub przystani morskiej, zajęte na działalność określoną w statucie tego podmiotu, położone w granicach portów i przystani morskich - od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podmiot ten wszedł w ich posiadanie - nie dłużej niż przez okres 5 lat, z wyjątkiem gruntów zajętych przez podmiot inny niż podmiot zarządzający portem lub przystanią morską;

3) budynki, budowle i zajęte pod nie grunty na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego;

4) budynki gospodarcze lub ich części:

a) służące działalności leśnej lub rybackiej,

b) położone na gruntach gospodarstw rolnych, służące wyłącznie działalności rolniczej,

c) zajęte na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej;

5) nieruchomości lub ich części zajęte na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia statutowej działalności wśród dzieci i młodzieży w zakresie oświaty, wychowania, nauki  i techniki,  kultury fizycznej  i  sportu,  z wyjątkiem  wykorzystywanych  do prowadzenia działalności gospodarczej, oraz grunty zajęte trwale na obozowiska i bazy wypoczynkowe dzieci i młodzieży;

6) grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków, pod warunkiem ich utrzymania i konserwacji, zgodnie z przepisami o ochronie zabytków, z wyjątkiem części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej;

7) grunty i budynki we władaniu muzeów rejestrowanych;

8) grunty położone na obszarach objętych ochroną ścisłą, czynną lub krajobrazową, a także budynki i budowle trwale związane z gruntem, służące bezpośrednio osiąganiu celów z zakresu ochrony przyrody - w parkach narodowych oraz w rezerwatach przyrody;

8a) będące własnością Skarbu Państwa: grunty pokryte wodami jezior o ciągłym dopływie lub odpływie wód powierzchniowych oraz grunty zajęte pod sztuczne zbiorniki wodne;

9) budowle wałów ochronnych, grunty pod wałami ochronnymi i położone w międzywałach, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej przez inne podmioty niż spółki wodne, ich związki oraz związki wałowe;

10) grunty stanowiące nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione i zakrzewione, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej;

11) grunty stanowiąc działki przyzagrodowe członków  rolniczych spółdzielni produkcyjnych, którzy spełniają jeden z warunków:

a) osiągnęli wiek emerytalny,

b) są inwalidami zaliczonymi do l albo II grupy,

c) są niepełnosprawnymi o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,

d) są  osobami   całkowicie   niezdolnymi   do   pracy  w   gospodarstwie   rolnym   albo niezdolnymi do samodzielnej egzystencji;

12) położone na terenie rodzinnego ogrodu działkowego: grunty i budynki nieprzekraczające norm powierzchni ustalonych w przepisach prawa budowlanego dla altan i obiektów gospodarczych oraz budynki stanowiące infrastrukturę ogrodową, w rozumieniu ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 40), z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej;

13) budynki i budowle zajęte przez grupę producentów rolnych wpisaną do rejestru tych grup, wykorzystywane wyłącznie na prowadzenie działalności w zakresie sprzedaży produktów lub grup produktów wytworzonych w gospodarstwach członków grupy lub w zakresie określonym w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw(Dz. U. Nr 88, póz. 983, z późn. zm., zgodnie z jej aktem założycielskim;

14) nieruchomości  lub   ich   części  zajęte  na  prowadzenie   nieodpłatnej  statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego.

Z podatku od nieruchomości zwolnione są także:

1) uczelnie, zwolnienie nie dotyczy przedmiotów opodatkowania zajętych na działalność gospodarczą;

2) publiczne i  niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy, w zakresie nieruchomości zajętych na działalność oświatową;

3) instytuty naukowe i pomocnicze jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk, w odniesieniu do nieruchomości lub ich części, które są niezbędne do realizacji zadań, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz.   U.   Nr 96,  póz.  619),  zwolnienie  nie  dotyczy  przedmiotów opodatkowania zajętych na działalność gospodarczą;

4) prowadzących zakłady pracy chronionej spełniające warunek, o którym mowa w art. 28 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 214, póz. 1407, Nr 217, póz. 1427 i Nr 226, póz. 1475), lub zakłady aktywności zawodowej w zakresie przedmiotów opodatkowania zgłoszonych wojewodzie, jeżeli zgłoszenie zostało potwierdzone decyzją w sprawie przyznania statusu zakładu pracy chronionej lub zakładu aktywności zawodowej albo zaświadczeniem - zajętych na prowadzenie tego   zakładu,   z   wyjątkiem   przedmiotów   opodatkowania   znajdujących   się   w posiadaniu   zależnym   podmiotów   niebędących   prowadzącymi   zakłady   pracy chronionej spełniające warunek, o którym mowa w art. 28 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych lub zakłady aktywności zawodowej;

5) instytuty   badawcze,   z  wyjątkiem   przedmiotów  opodatkowania   zajętych   na działalność gospodarczą;

5a) przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego uzyskanym na zasadach określonych w przepisach o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej, w odniesieniu do przedmiotów opodatkowania zajętych na cele prowadzonych badań i prac rozwojowych;

Ponadto rada gminy może wprowadzić inne niż wymienione powyżej zwolnienia przedmiotowe od podatku od nieruchomości.

Terminy i sposoby płatności podatku od nieruchomości. Osoby fizyczne mają obowiązek uiścić podatek w 4 ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego – do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego.

Z kolei osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej mają obowiązek uiścić podatek za poszczególne miesiące w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego – do 15 dnia każdego miesiąca, a za styczeń do dnia 31 stycznia.

Zapłata podatku może nastąpić przelewem na rachunek organu podatkowego lub gotówką w kasie, a w przypadku osób fizycznych także w drodze inkasa.