strona główna aktualności

Warunki umożliwiające skorzystanie z ulgi na złe długi:

1. nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona (art. 89a ust. 1a VATU)

Podatnik może skorzystać z ulgi na złe długi, gdy od momentu upływu terminu płatności, który został ustalony w umowie lub na wystawionej fakturze, minęło co najmniej 150 dni, a wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiekolwiek formie. Jest to termin po którym uznaje się nieściągalność wierzytelności za uprawdopodobnioną. Należy przy tym pamiętać, że przez uregulowanie należności rozumieć należy jej zapłatę w jakiejkolwiek formie (w pieniądzu, w formie kompensaty, jak również w naturze).

W stanie prawnym obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2013 r. termin ten wynosił 180 dni. Skrócenie tego terminu, ma na celu zmniejszenie u przedsiębiorców negatywnych skutków finansowych związanych ze zjawiskiem tzw. zatorów płatniczych, czyli długotrwałych opóźnień w płatnościach należności wynikających z wystawionych faktur, z których podatek VAT należny rozliczany jest według zasady memoriałowej, co oznacza, że brak zapłaty za fakturę przez kontrahenta co do zasady nie zwalnia podatnika od obowiązku rozliczenia podatku wynikającego z tej faktury z urzędem skarbowym.

Warunkiem skorzystania z ulgi na złe długi jest obowiązek uprzedniego wykazania niezapłaconych wierzytelności w deklaracji jako obrotu opodatkowanego wraz z podatkiem należnym oraz warunek niezbycia wierzytelności. Oznacza to, że uzależnia się uznanie nieściągalności wierzytelności za uprawdopodobnioną m.in. od tego, że nie została ona zbyta w jakiejkolwiek formie.

2.  dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 VATU, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji

Skorzystać z ulgi na złe długi mogą wyłącznie podatnicy VAT, którzy dokonali sprzedaży i są podatnikami podatku VAT. Nie istnieje możliwość odliczenia ulgi na złe długi przez podatnika VAT, który dokonał sprzedaży na rzecz osoby, która nie prowadzi działalności gospodarczej.

O możliwości skorzystania z ulgi na złe długi decyduje także wymóg, aby na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, dłużnik nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji. Wymóg ten, inaczej niż w stanie prawnym obowiązującym do końca 2012 r., musi zostać spełniony zarówno na dzień wykonania czynności opodatkowanej, jak i na dzień poprzedzający skorzystanie z ulgi na złe długi poprzez złożenie deklaracji, w której dokonuje się korekty zmniejszającej podstawę opodatkowania i podatek należny.

3. na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, zmniejszającej podstawę opodatkowania i podatek należny:

a) wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,

b) dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;

4. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona (art. 89a ust. 2 VATU)

Ważne jest, aby na dzień dokonania korekty nie upłynął jeszcze dwuletni okres, liczony od końca roku, w którym wystawiono fakturę.

5. między wierzycielem a dłużnikiem nie istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2–4 VATU (czyli szczególne powiązanie kapitałowe, majątkowe, rodzinne lub wynikające ze stosunku pracy, mające wpływ na cenę towarów lub usług ustaloną między tymi podmiotami) – art. 89a ust. 7 VATU.

Po 1 stycznia 2013 r. zlikwidowano nadmierny formalizm przy stosowaniu ulgi na złe długi. Ustawodawca zrezygnował bowiem z dotychczasowego warunku zawiadamiania dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego, obowiązku zawiadamiania dłużnika o dokonaniu takiej korekty oraz obowiązku przesyłania do urzędu skarbowego kopii zawiadomienia dłużnika o dokonanej korekcie. Oznacza to, że aby dzisiaj skorzystać z ulgi na złe długi nie jest już konieczne uzyskanie potwierdzenia odbioru przez dłużnika ww. zawiadomienia o zamiarze dokonania korekty czy też informacji z poczty o niepodjęciu tego zawiadomienia przez dłużnika. Nadal jednak koniecznym jest zawiadomienie przez wierzyciela właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego o dokonanej korekcie wraz ze złożeniem deklaracji, w której dokonano korekty.

Zgodnie z art. 89b ust. 6 VATU, w przypadku stwierdzenia, że podatnik naruszył określony w art. 89b ust. 1 VATU obowiązek dokonania korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z niezapłaconych faktur, naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur, który nie został skorygowany zgodnie z art. 89b ust. 1 VATU. Jednakże w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, nie ustala się dodatkowego zobowiązania podatkowego.