strona główna aktualności

Wyjątek od ogólnej reguły 5-letniego terminu przedawnienia, stanowią podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, którzy zadeklarowali stratę podatkową, a następnie rozliczyli ją w ciągu kolejnych pięciu lat, przy czy w każdym roku podatkowym rozliczyli nie więcej niż 50% tej straty. W praktyce okres przedawnienia może wydłużyć się nawet o kolejne 5 lat, czyli o czas w jakim podatnik jest uprawniony do rozliczenia straty podatkowej. Organy podatkowe dysponują bowiem uprawnieniem do wszczęcia postępowania oraz wydania decyzji podatkowej określającej wysokość poniesionej straty do czasu przedawnienia się zobowiązania podatkowego za rok podatkowy, w którym podatnik pomniejszył dochód o poniesioną stratę, co jest zgodne z orzecznictwem sądowym, bowiem w wyroku z dnia 25 stycznia 2012 r. (sygn. II FSK 1345/10), sąd orzekł, że decyzja odzwierciedlająca stratę może zostać wydana tak długo, jak długo możliwa jest weryfikacja deklaracji za rok podatkowy, w którym strata ta została odliczona.

Jeszcze jednym wyjątkiem jest sytuacja, gdy organy podatkowe dysponują dłuższym okresem na przeprowadzenie weryfikacji rozliczeń podatkowych podatnika jest dokonywanie amortyzacji środków trwałych przez okres dłuższy niż 5 lat, np. nieruchomości w przypadku których odpisy amortyzacyjne są rozliczane nawet przez okres 40 lat. Zgodnie z interpretacją Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 7 września 2012 r. (nr IBPBI/2/423-688/12/JD) oznacza to, że skoro odpisy amortyzacyjne stanowią koszty uzyskania przychodów i wpływają na wysokość ustalonego dochodu (straty), podatnik jest zobowiązany do przechowywania dokumentacji uzasadniającej wysokość odpisów do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego roku, w którym zakończono amortyzację.

Kolejne odstępstwo od reguły 5-letniego okresu przedawnienia stanowi instytucja zawieszenia biegu terminu przedawnienia. Polega ona na tym, że przez pewien czas, termin przedawnienia nie rozpoczyna biegu, a jeżeli został już rozpoczęty, to jego bieg ulega wstrzymaniu (na okres nie dłuższy niż dwa lata) i nie będzie wliczany do terminu przedawnienia. W sytuacjach, których zasadniczym terminem przedawnienia jest okres 5 lat, termin ten może zostać wydłużony nawet do 7 lat.

Przesłanki uzasadniające zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego to:

1. wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o ile podejrzenie popełnienia tego przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem zobowiązania podatkowego; jednakże ten termin przedawnienia biegnie dalej od następnego dnia po dniu prawomocnego zakończenia postępowania

2. wniesienie skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania podatkowego; jednakże ten termin przedawnienia biegnie dalej od dnia następującego po dniu doręczenia organowi podatkowemu orzeczenie sądu administracyjnego ze stwierdzeniem jego prawomocności

3. wniesienie żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia bądź nieistnienia stosunku prawnego lub prawa; jednakże ten termin przedawnienia biegnie dalej od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się tego konkretnego orzeczenia sądu powszechnego

4. sytuacja, w której możliwość ustalenia lub określenia zobowiązania wynika z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów, których stroną jest Polska, a ustalenie bądź określenie przez organ podatkowy wysokości tego zobowiązania podatkowego uzależnione jest od uzyskania odpowiednich informacji od organów innego państwa; w tej sytuacji zawieszenie następuje od dnia wystąpienia przez organ podatkowy z wnioskiem do organu innego państwa do dnia uzyskania przez niego informacji, ale nie dłużej niż 3 lata.

Przytoczone powyżej przykłady wydłużania terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego powinny skłonić podatnika do przechowywania dokumentacji podatkowej potwierdzającej wysokość zadeklarowanej podstawy opodatkowania odpowiednio dłużej. W niektórych sytuacjach bowiem, okres w którym organ podatkowy może skontrolować ich rozliczenia podatkowe może być znacznie dłuższy niż 5 lat.