strona główna baza prawa podatkowegosłownik pojęćdanina publiczna - pojęcie

Daniny publiczne - pojęcie

 Pod pojęciem daniny publicznej rozumie się: „wszelkie formy przejmowania wartości materialnych bądź usług przez państwo od mieszkańców jego terytorium oraz różnego rodzaju organizacji, działających lub mających siedzibę na tym terytorium”*.

Rozróżnia się:

• daniny osobiste (obowiązek służby wojskowej),
• rzeczowe (dostarczanie żywności) oraz
• pieniężne, współcześnie zdecydowanie dominujące*.

• Do tych ostatnich, zgodnie z art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy o finansach publicznych do danin publicznych, zalicza się:

  • podatki,
  • składki,
  • opłaty,
  • wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Państwa,
  • a także inne świadczenia pieniężne, których obowiązek ponoszenia na rzecz państwa, jednostek samorządu terytorialnego, państwowych funduszy celowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych wynika z ustaw innych niż ustawa budżetowa.*

  Daniny publiczne są świadczeniami pieniężnymi, przymusowymi, bezzwrotnymi i nieekwiwalentnymi*.

  „Ogół danin zaspokaja potrzeby publiczne*. Nie każde świadczenie publicznoprawne jest daniną. Jeśli podstawowym celem świadczenia jest karanie lub prewencja (sankcje podatkowe), to nie jest to danina*. Wyróżnia się też prawo daninowe, które rozumiane jest jako zbiór »unormowań dotyczących świadczeń pieniężnych nakładanych przez władze publiczne na pewnych adresatów, świadczeń określanych jako podatki, cła, opłaty«* "*.

  Nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy (art. 217 Konstytucji).

  „Art. 217 konstytucji wyraża zasadę wyłączności ustawy w sferze prawa daninowego. Do materii zastrzeżonych dla ustawy należy określenie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków. (…) W świetle ustalonej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego zasady, że sprawy istotne z punktu widzenia założeń ustawy nie mogą być przekazywane do uregulowania w aktach wykonawczych, należy jednak przyjąć