strona główna baza prawa podatkowego . . . umorzenie w rachunkowościumorzenie w rachunkowości

Umorzenie w rachunkowości

Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne w procesie gospodarczym ulegają zużywaniu, co powoduje ciągłą utratę ich wartości. Im dłużej dany składnik aktywów jest wykorzystywany w jednostce, tym bardziej jego wartość bieżąca odbiega od wartości początkowej. W celu uwzględnienia utraty wartości tych aktywów konieczne jest dokonywanie odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych.

W związku z zamiennym wykorzystaniem w literaturze pojęć amortyzacji i umorzenia, należy uporządkować te zagadnienia. Amortyzacja oznacza zmniejszenie się wartości składnika aktywów w danym okresie wskutek użytkowania lub starzenia się. Jest to tym samym planowe rozłożenie w czasie wartości początkowej danego aktywu na z góry określony, ekonomicznie uzasadniony, okres jego używania. Umorzeniem natomiast nazywamy zmniejszenie wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w danym okresie, w wyniku ich wykorzystywania w prowadzonej działalności gospodarczej, o wartość tego zużycia. Wartość umorzenia za dany okres jest to skumulowana wartość dokonanych w tym okresie odpisów amortyzacyjnych.

Wartość początkowa składnika aktywów, pomniejszona o wielkość jego dotychczasowego umorzenia, stanowi wartość netto wykazywaną w bilansie jednostki. Porównanie wartości brutto środków trwałych z wartością ich umorzenia pozwala ocenić wartość netto środków trwałych, którymi dysponuje, informując tym samym o stopniu ich zużycia.

Ustalenie wysokości odpisów amortyzacyjnych wynika z wartości początkowej danego aktywu, planowanego okresu jego użytkowania oraz przyjętej metody amortyzacji. Wartość początkowa jest równa cenie nabycia gotowego składnika aktywów. Od tej wartości dokonuje się odpisów amortyzacyjnych.

W rachunkowości wyróżnia się trzy podstawowe metody amortyzacji:

- liniową,

- degresywną,

- naturalną.