strona główna baza prawa podatkowego . . . zyski nadzwyczajne w rachunkowościzyski nadzwyczajne w rachunkowości

Zyski nadzwyczajne w rachunkowości

W trakcie prowadzenia przez jednostkę normalnej działalności gospodarczej może się zdarzyć, że wystąpią nieprzewidziane zdarzenia, nie wynikające z ogólnego ryzyka gospodarczego, wywołujące dodatnie skutki finansowe. Takie skutki określane są jako zyski nadzwyczajne. Zysk nadzwyczajny jest skutkiem zaburzenia działalności jednostki w normalnym trybie funkcjonowania. Pojęcie to wyraża zwiększenie składników majątku i jest wpisane w wynik finansowy jednostki.

Pod pojęciem zysków nadzwyczajnych ustawodawca określa zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia. Przy określaniu czy dane zdarzenie jest zdarzeniem nadzwyczajnym, należy brać pod uwagę m.in. takie czynniki jak wielkość jednostki, rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej, miejsce prowadzenia działalności.

Jako kryteria decydujące o tym czy dane zdarzenie ma charakter nadzwyczajny uznawane są:

– incydentalność zdarzenia,

– możliwość przewidzenia wystąpienia zdarzenia,

– stopień powiązania z zakresem działalności operacyjnej jednostki,

– stopień powiązania z ogólnym ryzykiem prowadzenia działalności gospodarczej jednostki.

Zdarzenia o charakterze nadzwyczajnym są często wynikiem działania sił natury. Do zdarzeń nadzwyczajnych można zatem zaliczyć m.in.: zdarzenia losowe takie jak np. powódź, pożar, huragan. Ponadto do tego typu zdarzeń zalicza się również zaniechanie określonej części działalności oraz sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Nie będzie natomiast zdarzeniem nadzwyczajnym szkoda powstała w wyniku kradzieży, wypadków, ujawnionych fałszywych znaków pieniężnych oraz spowodowana upadłością, likwidacją i zawarciem układu, gdyż te zdarzenia mieszczą się w granicach ogólnego ryzyka gospodarowania.

Zaistnienie zdarzeń nadzwyczajnych może wywołać określone skutki finansowe dla jednostki. Skutkiem takim może być strata nadzwyczajna albo zysk nadzwyczajny. Skutki finansowe zdarzeń o charakterze nadzwyczajnym mają bezpośredni wpływ na wynik finansowy jednostki, wpływ dodatni w przypadku zysków nadzwyczajnych i wpływ ujemny w przypadku strat nadzwyczajnych. Analogicznie jak w przypadku niezaliczania danego zdarzenia do kategorii zdarzeń nadzwyczajnych, do nadzwyczajnych skutków finansowych (straty albo zysku nadzwyczajnego) nie należy zaliczać skutków zdarzeń powstałych w wyniku zwykłej działalności operacyjnej jednostki, mieszczących się w ramach ogólnego ryzyka jej prowadzenia.