strona główna niezbędnik słownik

Podatnikami podatku od nieruchomości, zgodnie z ustawą z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, o ile spełniają jeden z niżej wymienionych warunków:

1. 1. są właścicielami lub samoistnymi posiadaczami nieruchomości albo obiektów budowlanych,
   2. są użytkownikami wieczystymi gruntów,
   3. są posiadaczami nieruchomości (ich części) albo obiektów budowlanych stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem lub z innego tytułu prawnego, a także z umowy zawartej z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,
   4. posiadają bez tytułu prawnego nieruchomości lub ich części albo obiekty budowlane stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Lasów Państwowych.

„Współwłaściciele nieruchomości i obiektów budowlanych, w tym również małżonkowie, są podatnikami podatku od nieruchomości. Ciąży na nich solidarnie obowiązek zapłacenia podatku od przedmiotów opodatkowania będących ich współwłasnością. Jeżeli dana nieruchomość jest współwłasnością osoby fizycznej i prawnej, podatek jest opłacany na zasadach przewidzianych dla osób prawnych”*.

Przedmiotem podatku od nieruchomości są nie tylko, co może sugerować nazwa podatku, nieruchomości w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Precyzyjnie rzecz ujmując przedmiotem opodatkowania jest władanie następującymi rodzajami rzeczy:

• budynkami lub ich częściami (lokalami),
• budowlami lub ich częściami oraz
• gruntami.

Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości tych rzeczy nie jest zależne, od tego, czy stanowią nieruchomość w rozumieniu prawa cywilnego.

W ustawie o podatkach i opłatach lokalnych zawarta jest definicja budynku, którym jest obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. „Budynki bez fundamentów lub niezwiązane trwale z gruntem nie odpowiadają ustawowej definicji budynku. W efekcie różnego rodzaju garaże-blaszaki, domy letniskowe bez fundamentów, wiaty, budynki wzniesione na podstawie okresowego pozwolenia na budowę, szopki, domki kempingowe, działkowe itp. obiekty nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości z pewnymi wyjątkami (…)*.

Budowlą, zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 2 PLokU, jest obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego nie będący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Budowlą są zatem takie obiekty, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, estakady, tunele, wolno stojące maszty antenowe, sieci techniczne, trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne itp.* Budowle podlegają opodatkowaniu tylko wówczas, gdy są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Z tego powodu garaż-budowla nie związany z działalnością gospodarczą, nie będzie w ogóle podlegał opodatkowaniu. W efekcie tego typu garaże u przedsiębiorcy będą podlegały opodatkowaniu jako związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, a u innych podmiotów nie będą objęte obowiązkiem podatkowym*.

Grunty są także przedmiotem podatku od nieruchomości. Co do zasady temu podatkowi podlegają wszystkie grunty, chyba że są opodatkowane podatkiem rolnym i leśnym. Aby opodatkować dany grunt podatkiem od nieruchomości, trzeba najpierw ustalić, czy nie podlega on opodatkowaniu podatkiem rolnym lub leśnym. Zasada ta została zapisana w art. 2 ust. 2 PLokU, zgodnie z którym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych oraz lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.  

(…) Podstawę opodatkowania w przypadku budynków stanowi ich powierzchnia użytkowa wyrażona w metrach kwadratowych. (…) Również powierzchnia stanowi podstawę opodatkowania dla gruntów. (…) Podstawę opodatkowania dla budowli stanowi ich wartość ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku. Ustala się ją, biorąc pod uwagę wartość początkową budowli ustalaną dla celów amortyzacji podatkowej na dzień 1 stycznia roku podatkowego”*, a w przypadku budowli zamortyzowanych - wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Opracowane na podstawie:

Dzwonkowski H. (red.), Prawo podatkowe, Warszawa 2010, s. 229–231 .