Słownik
Podatki majątkowe
Dzieląc podatki według przedmiotu opodatkowania wyróżniamy podatki: przychodowe, dochodowe, majątkowe i od wydatków.
„Przedmiotem opodatkowania w podatkach majątkowych jest posiadanie majątku bądź też nabycie lub zbycie praw majątkowych. (…) Charakter i zadania tej kategorii podatków są zróżnicowane w zależności od sposobu wykorzystywania majątku. Posiadacze majątku uzyskują dochody w naturze polegające na zaspokajaniu potrzeb bytowych, socjalnych czy ekonomicznych na wyższym poziomie niż osoby nieposiadające takiego majątku. Właściwości te ma również podatek od nieruchomości. Obciążenie tym podatkiem zależy od rodzaju i sposobu wykorzystywania majątku”*.
W odróżnieniu od podatków przychodowych i dochodowych, podatki majątkowe nie występują w jednej homogenicznej formie*. Można wśród nich wyróżnić podatki obciążające
- posiadanie majątku (podatek od nieruchomości, od środków transportowych, opłata od posiadania psów); występują one w postaci podatków osobistych od całości majątku podatnika i w postaci podatków obciążających poszczególne dobra majątkowe,
- przyrost majątku (podatek od spadków i darowizn) oraz
- obrót majątkiem (podatek od czynności cywilnoprawnych).
„Podatki majątkowe pełnią we współczesnych systemach podatkowych uzupełniającą rolę w stosunku do podatku dochodowego*. Oprócz roli fiskalnej pełnią także różne funkcje stymulacyjne. Są one jednak przedmiotem krytyki. Jest to już bowiem kolejne opodatkowanie tej samej wartości (majątek nabywa się, co do zasady, z już opodatkowanego dochodu)”*.
Zgodnie z klasyfikacją podatków polskich, według kryterium przedmiotu opodatkowania do podatków majątkowych zalicza się:
-
podatki od posiadania majątku:
- podatek od nieruchomości,
- podatek od środków transportowych,
- podatki od przyrostu majątkowego – podatek od spadków i darowizn,
- podatki od obrotu majątkiem – opłata skarbowa (częściowo).
Ze względu na zmiany podatku rolnego i leśnego do kategorii podatków od posiadania majątku zalicza się również i te podatki*.
Opracowane na podstawie:
Buczek A., Dzwonkowski H., Etel L., Gliniecka J., Glumińska-Pawlic J., Huchla A., Miemiec W., Ofiarski Z., Serwacki J., Zdebel M., Zgierski Z., Prawo podatkowe, Warszawa 2006, s. 63, 65-66.